درباره كتاب 'سفر بر گذشتنی':
ناصرخسرو اولین کسی است که سفرنامه‌ی حج نوشته است و در هزاره‌ی پس از او، کسان زیادی از کشورهای مختلف و مذاهب متفاوت به حج رفته و همانند او سفرنامه‌ی حج نوشته‌اند. سفرنامه‌ی دکتر توکلی صابری، شرح سفر حج وی به مناسبت هزارمین زادروز ناصرخسرو به دنبال اوست. او برای اولین‌بار مسیر سفر حج ناصرخسرو را به تدریج در طی هفت سال رفته و از روستاها، شهرها و کشورهایی که ناصرخسرو گذر کرده و از مزارها، مساجد، کلیساها، کاخ‌ها، قلعه‌ها، دژها و زیارتگاه‌هایی که ناصرخسرو بازدید کرده، عکس و فیلم گرفته و گزارش خود را از این دیدارها نوشته است.
برخی از این عکس‌ها برای اولین‌بار منتشر می‌شوند. این کتاب سفرنامه‌ای در سفرنامه است، زیرا نه تنها شرح مفصلی بر سفرنامه‌ی ناصرخسرو است، سفرنامه‌ی حج نویسنده را نیز دربردارد. در این کتاب بخش‌های مهم سفرنامه‌ی ناصرخسرو روشن شده و برای اولین بار نکات مهمی در مورد سفرنامه‌ی ناصرخسرو گزارش شده است. در این کتاب خواننده با تغییراتی که پس از هزار سال در این مسیر رخ داده است، آشنا می‌شود. (برگرفته از توضیحات پشت جلد کتاب)
مطالب کتاب با این جملات آغاز می‌شود:
"ناصرخسرو در ابتدای سفرنامه می‌نویسد: "شبی در خواب دیدم که یکی مرا گفتی چند خواهی خوردن از این شراب که خرد از مردم زائل کند. اگر به‌هوش باشی بهتر. من جواب گفتم که حکما جز این چیزی نتوانستند ساخت که اندوه دنیا کم کند. جواب داد در بی‌خودی و بی‌هوشی راحتی نباشد. حکیم نتوان گفت کسی را که مردم را به بی‌هوشی رهنمون باشد، بلکه چیزی باید طلبید که خرد و هوش را بیفزاید. گفتم که من این از کجا آرم. گفت جوینده یابنده باشد، و پس سوی قبله اشارت کرد و دیگر سخن نگفت. چون از خواب بیدار شدم آن حال تمام بریادم بود. بر من کار کرد و با خود گفتم که از خواب دوشین بیدار شدم، باید که از خواب چهل ساله نیز بیدار گردم. اندیشیدم که تا همه افعال و اعمال خود بدل نکنم فرج نیابم." و با این رویا او تصمیم می‌گیرد به حج برود و با نوشتن شرح این سفر یکی از زیباترین آثار زبان فارسی را به وجود می‌آورد ..."